Amele Pazarı

Konya semtleri arasında ve nirengi noktaları içinde Amele Pazarının da büyük bir yeri vardır. Kadınlar pazarının güneyinde, eski Adese petrolün yanında, bugünkü Yeni Karatay Belediyesi binasının karşısında kurulurdu. Çeşitli şehirlerden ve köylerden gelen işçiler sabahın erken saatlerinde burada toplanır ve işçi arayanların ihtiyacına cevap verirlerdi. Buradaki işçiler vasıfsız olup, her işi yapabilir durumda idiler.

İşçiler eğer sabahın erken saatinde gelmezlerse işi kaçırırlar ve o gün işsiz kalma durumları olurdu. Son zamanlarda burası dağılmış ve eskisi gibi bir birikim olmamaktadır.

         Dilimize Arapça’dan giren amele kelimesi; “gündelikle çalışan işçi, emekçi” anlamında kullanılsa da, bu kelime Kınya’da genellikle inşaatların hafriyat ve kaba işleriyle uğraşan vasıfsız işçileri karşılamaktadır. Amele pazarı deyimi ise; vasıfsız işçilerin iş bulmak için toplandıkları yer anlamında kullanılmaktadır. (GÜNDOĞDU Mehmet K, Konya Ansiklopedisi, Büyükşehir belediyesi Yayını, Konya, c. 1, s. 223)

Aslanlı Kışla

18. yy. Konya’sı için, vali atamaları, valilerin göreve çağrılmaları dışında önemli bir olaydan söz edilemez. Konya Karaman Bölgesinde geniş yetkilerle Nizam-ı Cedid birlikleri oluşturup eğitmekle görevlendirilen Kadı Abdurrahman Paşa, bin dolayında genci Nizam-ı cedid askeri yazdı. İstanbul’dan gelen subaylar, bunları eğitmeye başladı. Yeni bir paşa sarayı “Hükümet konağı” ile Cedit süvarileri için “Aslanlı Kışla” adı verilen bir kışla yaptıran Kadı Paşa, 1806 yılında, cepheye gitmek üzere İstanbul’a çağrıldığında yetiştirdiği disiplinli Nizam-ı Cedid süvari taburlarını da götürmüştür. (SAKAOĞLU, a.g.e., s.71)

          Kışlanın dış kapısı önünde üç aslan heykeli vardı. Buradaki aslanlardan dolayı buraya; “Aslanlı Kışla denmiştir. (KONYA REHBERİ, s.57)

Konya Kışlası, Ehmedek denilen İç Kalede idi. Sonradan şehrin dışına taşınmıştır. (KONYALI, a.g.e. s.239)

Kapıdan içeri girilince geniş bir meydan, ortasında şadırvan, şadırvanın üstünde cami, yanında ufak minare ve etrafında altı tane arslan heykeli görülürdü. Cümle kapısının üzerindeki beş oda, bir salon sağ ve sol tarafta köşkler, sayısız odalardan meydana gelmekteydi. Meydanın güney kısmında; hastane, diğer taraflarda on koğuş, bir mutfak ve on bir oda vardı. Hastanenin sağ ve sol taraflarında sayısız koğuşlar, subaylara ait daireler, makine dairesi, göz hastalıkları için ameliyathane, eczane vardı.

          Burası, askerlerin himmet ve gayretleriyle mükemmel bir hastane halini almıştır. Kışlanın ön tarafındaki alan çok geniş olduğu için buraya; “Cirit Meydanı” adı verilmişti. (KONYA REHBERİ, s.58)

Aslanlı Kışla, İkinci Ordunun Malatya’ya taşınmasıyla işlevini kaybetmiş ve Belediye tarafından yıkılmış, yerine Mevlâna Kültür Merkezi yaptırılmıştır. Bugün sadece ismi kalmıştır.

Cingenler Yüğü

          Konya’nın bazı mahallerinde Kalhanelerinde arıtılan güherçilenin artıklarının toplandığı “Yüğ” veya “Hüyük” denilen yerler bulunmaktaydı. Bunlardan bir tanesi de, bugün Akpınar Teneke Fabrikasına varmadan, yolun Ereğli yönünde sağ tarafından 1 km içeride yer alan; “Cingenler yüğü” diye bilinen mahalde bulunmaktaydı. (BULUŞ, Abdülkadir; “ Osmanlı Barut Üretiminde Güherçile ve Konya Güherçile Fabrikası”, Yeni İpek yolu, Konya Kitabı VI, KTO Yayını, 2003, s.444)