kazim_ozturk@mynet.com

Sözleri, kavramları, uygulamaları… ya bilmiyoruz, ya da bildiğimiz halde abartıyouz! Ortada bir garabet var! Ne doğru dürüst, konuşmasını becerebiliyoruz, ne doğru dürüst düşünebiliyoruz, ne doğru dürüst fikir üretebiliyoruz. Çok hoşuma giden bir söz var; “sözlerimizdeki namusluluğumuz kadar, davranışlarımızda namuslu değiliz.”

Her yerde; Mevlana lokantası, Mevlana Oteli, Mevlana berberi, Mevlana şekeri, Mevlana sokağı, Mevlana caddesi, Mevlana Üniversitesi, Mevlana ormanı… nasıl olsa Mevlana gibi bir değerimiz var! Onun ismini kullanınca iyi para da geliyor! İki lafımızdan birini “Mevlana şöyle diyor”, “Mesnevi böyle diyor”, “Divanı Kebir’de şunlar yazıyor” diyerek bir de sözümüze dayanak bulduk mu, değme keyfine artık konuşmalarımızın, sohbetlerimizin, söyleşilerimizin…

Tabii ki; Mevlana gibi kıymetli bir Mutasavvıf’ın ismi belli yerlere verilecek. Ona olan saygımızı her halükârda belli edeceğiz, bizden sonraki nesillere aktaracağız. Burada sıkıntı yok. O değerli, muhterem insan; ne demiş, hangi fikri benimsemiş, hangi düşünceyi savunmuş, “Kur’anın kölesiyim…” demiş! Pekiyi biz ne kadar Mevlanayız? Ne kadar Mevlana severiz? “Mevlana’ya âşık olmak sözle olmaz. Ölümü; “şeb-i arus” olarak görüyor, ne demek bu? “düğün gecesi”. Yani ölümü severek karşılıyor! Ölümden korkmuyor!

Ne diyor Mevlana; “dün, dünde kaldı cancağazım, şimdi yeni şeyler söylemek lazım.”, “her lafa diyeceğim vardır ancak bir lafa bakarım laf mı diye, bir de adamı bakarım adam mı diye.” Bunlar bize anlatıyor? Acaba Mevlana; edebiyat yapmış olmak, güzel söz etmiş olmak için mi böyle diyor. Dostlar, Mevlana’yı anlamıyoruz! Sadece turistik bir meta olarak görüyoruz! Hangi birimiz Mevlana olmak için çaba sarf ediyoruz? İsim olarak Mevlana’yı kast etmiyorum; Mevlana gibi hangimiz Kur’anı yaşıyor? Hangimiz, sevgili peygamberimizin ayağının tozu olmak için, her türlü nefsani isteklerine gem vuruyor?

Mevlana, sahte şeyhlere savaş açıyor! Aklı kullanmayı öne çıkarıyor. Bakın ne diyor;

“Şeyhi can sanır, ceset çıkar ama talip, kendi iyi niyeti yüzünden öyle bir makama erişir ki... Hali, tıpkı gece ortasında kıble arayana benzer. Kıble bulunmazsa bile namazı caizdir.

Davacı ve yalancı şeyhin can kıtlığı gizlidir. Fakat bizdeki ekmek kıtlığı meydanda. Niçin bunu, davacı şeyh gibi gizleyelim? Neden fayda olmadığı halde utanıp arlanarak can çekişelim?”

“İnsanların çoğu, insan yiyicidir. Onların selam vermelerine pek emin olma! Hepsinin de gönlü, Şeytan evidir. İnsan şeytanının lafına pek kulak asma!

Şeytanın ağzından çıkan “La havle”ye kanan kişi, savaşta eşek gibi tepesi üstüne düşer.”

“Dünyada, şeytanın şeytanlığına uyan, dost yüzlü düşmanın hürmetine, hilesine kanarsa; eşek gibi arıklıktan ve sersemlikten İslâm yolunda, Sırat köprüsünün üstünde tepe takla gelir.

Mesnevi’de Akıl ve aklı kullanma ile ilgili şu hususları bizim görüşümüze sunar;

“Aklını başına al, ateşi din nurundan başka bir şey söndürmez. Din nurunu görmedikçe emin olma. Çünkü gizli ateş, bir gün olur ortaya çıkar.

Eğer şüpheye düşüyor ve bu iki fikri ayırt edemiyorsan “Aldatmaca yok” de. Acele etme, koşma.”

 “Akılsız, ahırdaki otu tatlı görür. Akıllı, ahırdaki hayvanın nihayet kasap elinde telef olacağını görür, bilir.”

“Gam ye de, gam artıranların, seni derde sokanların ekmeğini yeme. Çünkü akıllı adam, gam yer, çocuksa şeker.”

Akıllı adam, şarabı üzümde görür. Âşık, varı yokta bulur.”

“Ey bihaber, aklın varsa işin sonunu düşün.”

Aklını başına devşir de, işin önüne, sonuna dikkat et. Pervane gibi kendini yakıp yandırma!”

Delicesine Buhara’ya gidersen, zincire vurulmaya, hapishaneye atılmaya layıksın.”

“Kendine gel, sabah geldi çattı, uykuyu bırak artık.”

“Sakın akıldan insaftan ayrılma.”