Afrika’da çalışan bir antropolog bir kabilenin çocuklarına bir oyun oynamayı önerir. Oyun basittir. Çocukları belirli bir yerde yan yana sıraya dizer ve açıklar:

“Herkes karşıdaki ağaca kadar tüm gücüyle koşacak ve ağaca ilk ulaşan birinciliği kapacak. Ödülü ise yine o ağacın altındaki güzel meyveleri yemek olacak.”

Çocuklar oyuna hazır olunca, antropolog oyunu başlatır. İşte o anda bütün çocuklar el ele tutuşur ve beraberce koşarlar. Hedef gösterilen ağacın altına beraber varırlar ve hep beraber meyveleri yemeye başlarlar.

Antropolog şaşırır ve çocuklara neden böyle yaptıklarını sorar. Aldığı cevap hayli manidardır;

-“Biz ubuntu yaptık...”

Yarışsaydık, aramızdan sadece bir kişi yarışı kazanacak ve birinci olacaktı. Nasıl olur da diğerleri mutsuzken yarışı kazanan bir kişi ödül meyveyi yiyebilir? Oysa biz ubuntu yaparak hepimiz yedik. Ubuntu bizim dilimizde “Ben, biz olduğumuz zaman Ben'im demek."

Güney Afrika’da “ubuntu”, Uganda ve Tanzanya’da “obuntu”, Zimbabve’de “unhu” diyorlar. Ubuntuya bizim dilimizde bir anlam giydirecek olsak sanırım “Nezaket, hoşgörü ve birlik” bir başka anlamıyla ‘İsar’ ismi yakışır. Cömertliğin en üstün şekli îsâr’dır. Îsâr, terim anlamı olarak şöyle tarif edilir: Kendi kişisel ihtiyacı bulunmasına rağmen malını başkasına vermek veya onun ihtiyacı için sarf etmektir.

 Ubuntu; “Ben yerine biz”.

İslâmî anlayışın özünde yer alan bir hususiyet. Sevgili peygamberimiz; “Komşusu açken tok yatan bizden değildir” derken, Hz. Mevlana’nın yedi öğüdünü hatırlamamak mümkün mü? Ne diyordu Mevlana;

1.Cömertlik ve yardım etmede akarsu gibi ol.

2.Şefkat ve merhamette güneş gibi ol.

3.Başkalarının kusurunu örtmede gece gibi ol.

4.Hiddet ve asabiyette ölü gibi ol.

5.Tevazu ve alçak gönüllülükte toprak gibi ol.

6.Hoşgörülülükte deniz gibi ol.

7.Ya olduğun gibi görün, ya göründüğün gibi ol.

Hepimiz Ubuntu yapabiliriz. İnsan olarak bu günlerde Ubuntuya ne kadar çok ihtiyacımız var. Ubuntu yapan elleri kimse kıramaz. Ubuntu ile hareket edenlere kimse meydan okuyup sömürme durumunda bırakamaz. Ubuntu; zamana, zemine, coğrafyaya, iklime, ırka, cinsiyete bağlı değildir. Ubuntunun yaşı olmaz. Fakat Ubuntu için sapasağlam bir iman, sabır, azim, kararlılık gerekir.

Kara Kıtanın Çocukları!

Ortada tek tencere, içinde çorba,

Bunlar kara kıtanın, beyaz gözleri,

Bedenleri açıkta, yırtıkça urba,

Bu canlar kâinatın, siyah nazları!

Elinde neler var ki, karın doyursun,

İncitmeyerek ver ki, her an övünsün,

Cömert elini ser ki, cana duyursun,

Karınları doyunca, güler yüzleri!

Yiyecek gıdası yok, içecek suyu,

Harap köyü semtleri, ezilmiş boyu,

Böyle yaratmış Allah, siyahtır soyu,

Vicdanları tertemiz, tatlı sözleri!

Yıllarca sömürüldü, hain ellerle,

Esir oldu dövüldü, kötü dillerle,

Ülkesinden kovuldu, batıl yollarla,

Özgürlüğü gitse de, kalır özleri!

Kirlettik!

Pınar özünü bozduk göle saldırdık,

Denizleri ırmağı suyu kirlettik,

Ormanları doğayı çöle kaldırdık,

Sahilleri doğayı koyu kirlettik!

“Dengeyi bozmayın” der yüce Rabbimiz,

Kimler kulak veriyor buna hangimiz?

Bozduk tamamen Haktan gelen rengimiz,

Elimiz ayağımız boyu kirlettik!

Evlat isyankâr oldu atayı takmaz,

Aileler bozuldu anaya bakmaz,

Muhabbetler azaldı öğütler akmaz,

Akrabalık bağını soyu kirlettik!

Sözlerimiz hedefsiz hakka varmıyor,

Gözlerimizse fersiz canı görmüyor,

Özlerimiz değersiz canan girmiyor,

Ziyafeti şöleni toyu kirlettik!

Bizler böyle değildik ne oldu şimdi?

Geçmişe dönüp baktım gözyaşım indi,

Nice değerler vardı hepsi de sindi,

Tefekkürü terk ettik huyu kirlettik!