Bugün; 19 Nisan 2024, Cuma
Mehmet Emin Parlaktürk
Metni küçült
Mehmet Emin Parlaktürk
Kur'an'da Doğru Söz (سديد)
Tarih : 2020.02.08  12:43:51

Önce, ilgili ayeti okuyalım:
"Ey Müminler! Allah'tan sakının ve doğru söz söyleyin ki, Allah işlerinizi düzeltsin ve günahlarınızı bağışlasın." 
(Ahzab,70-71).
"Doğru söz" diye meâlini verdiğimiz ayet metnindeki "سديد"  kelimesi sözlükte; Doğru, yararlı ve sağlam söz, uygun, yerinde ve münasip konuşma, hedefi vuran görüş, uygun cevap, güvenilir, isabetli görüş... gibi anlamlara gelmektedir.  
İmana yarışmayan konuşmalardan sakınmak,  yalan çıkacak ifadelerden kaçınmak, küçük düşürecek çürük sözlerden uzak durmak, yine "سديد" (sedid) kelimesinin manaları içinde yer alır.
Aynı ayette geçen ve "Allah'tan sakının" diye meâlini verdiğimiz  "اتقوا" (ittekû) kelimesinin kökü "تقوى" (takva) ise; Allah'ın hakkını korumak, O'nun koyduğu yasalara uymak, çizdiği sınırlara riayet etmek, Allah'a itaatsiz olmaktan ve O'nun rızasına aykırı davranış sergilemekten sakınmak... gibi anlamlara gelir.   
Buradaki تقوى  (takva) kelimesinin  سديد (sedid) kelimesiyle aynı ayette birlikte zikredilmesi boşuna değildir. Bu iki kavramdan birincisi hukuka, ikincisi ahlâka vurgu yapar.  
Allah'ın kanunlarına, hukuki ilkelerine ve kurumsal yasalarına yalın olarak uymak yetmez, bunların  doğru söz ve davranışlarla da sergilenmesi, hayata güzel biçimde yansıtılması gerekir. 
Doğru sözlü olmanın "سديد" kelimesiyle zikredilmesi, doğru ve dürüst olmanın tüm ahlâkî özelliklerin başında gelmesinden, adeta onların sembolü durumunda olmasındandır. Zira, فاستقم كما أمرت  "Emrolunduğun gibi dosdoğru ol" (Hud,112) ayeti bunu teyit eder. 
Takva ve doğruluk; İslami erdemlerin iki ana direği gibidir. Gerçekten de, bir yanda Allah'ın hakkını koruyan ve Allah'la arasındaki hukuki bağı güçlendiren,  diğer yanda da kendi iç dünyasını güzelleştirip ahlaki erdemlerini sergileyen bir insan, hem dünyasını hem de ahiretini huzurla doldurmuş olur. 
Bu konuda, Allah'ın verdiği söz de yerini bulmuş olur. Çünkü, Allah'ın hak ve hukukunu gözeten, O'nun yasalarına saygılı olan bir kimsenin, bunu güzel ahlakıyla da teyit etmesi,  işlerinin düzgün olacağı anlamına gelir ki, Allah böylelerini sevdiğini ve bağışlayacağını müjdeler.
Allah'ın bu sevgisi, insanın bu dünyada günah, hata ve kusurları görmezden gelip kişiyi af ve mağfiret etmesine, ahirette de kurtuluşa ermesine vesile olacaktır.
Kur'an-ı Kerim'de "doğru söz" söylemenin insana kazandırdıkları faydalar şu şekilde özetlenebilir:
1. Bu ayette olduğu gibi, hakkı ve doğruyu söyleyen daima kazanır. Doğrunun zıttı yalan, hakkın zıttı batıldır. 
2. Doğru söz, münasip bir şekilde ve uygun bir üslupla söylenmelidir. Aksi taktirde fayda sağlamaz. (Nisa 5. ve 8. ayette olduğu gibi).
 
3. Konuşulan konu hakkında doyurucu ve detaylı bilgi vermek, eksik ve gedik bırakmadan konuşmak gerekir. (Nisa suresinin 63 ayetindeki gibi). 
4. Doğru sözü, yumuşak bir üslupla konuşmak gerekir ki ruhlara işlesin, yüreklere dokunsun. (Taha suresinin 44 ayetindeki gibi).
"Doğru söz" deyip geçmeyin. Şirk hariç, tüm günahlar içinde belki de imanı sarsacak en dehşetli ve tehlikeli davranış, doğru sözlü olmamak yani yalancılıktır.
Ebu’d-Derda ile  Resulullah (a.s.m) arasında şöyle bir konuşma geçer:
- Ebu’d-Derda: "Yâ Resulallah! Mü'min hırsızlık yapar mı?"
- Resulullah (a.s): "Evet bazen olabilir."
- Ebu’d-Derda: "Peki, mü'min zina edebilir mi?"
- Resulullah (a.s): "Ebu’d-Derda hoşlanmazsa da "Evet!”.
- Ebu’d-Derda: "Peki, mü'min yalan söyler mi?"
- Resulullah (a.s): "Yalanı ancak iman etmeyen kimse uydurur.”  
(Kenzu’l-Ummal, h. No: 8994).
"Doğru söz" söylemeyi "iman"la doğrudan ilişkilendiren bu hadis-i şerif, sanırım yukarıda anlatmaya çalıştığımız konuyu özetlemeye kâfidir ve başka da bir söze hacet yoktur.

Bu makale toplam 361 defa okunmuştur
Makaleyi Paylaş :
Yazarın Diğer Yazıları
Yazarın Tüm Yazıları

YAZARLAR
HAVA DURUMU

NAMAZ VAKİTLERİ


EN ÇOK OKUNANLAR
FACEBOOK
ANKET
Yeni Arayüzümüzü Beğendiniz mi ?
Evet
Hayır
  
FOTO GALERİ
VİDEOLAR
Copyright © Doğruses - Konya haberleri   |
|
Sitemizdeki yazı , resim ve haberlerin her hakkı saklıdır. İzinsiz veya kaynak gösterilemeden kullanılamaz.
Görsel Tasarım ve Yazılım : Genç Online Türkiye'nin En iyi 1 oyunlar1 sitesi