İlk ve ortaöğretim öğrencileri karnelerini aldılar. Göz hastalıkları uzmanı Prof. Dr. Sait Eğrilmez, çocuklarına akıllı telefon, tablet ve dizüstü bilgisayar alma sözü veren anne-babaları gözlerde oluşabilecek sağlık sorunlarına karşı uyardı.
"Karne hediyeleri gözleri kurutmasın" diyerek tablet, bilgisayar, akıllı telefon başında göz kırpmadan saatler geçiren çocuklarda göz kuruluğu oluşabileceğini vurguladı.
Prof. Dr. Sait Eğrilmez, tablete, bilgisayara, akıllı telefona bakarken günde 10 bin kez kırpılan gözün 4 bin kez kırpıldığını, bunun gözü kuruttuğunu, gözde yanma, batma, kızarma oluştuğunu belirtti. Bu tür cihazlar kullanılırken 45 dakikada bir 10 dakika mola verilmesini, 20 dakikada bir uzağa bakılmasını önerdi. Birçok kişinin kuru göz belirtilerini alerjilerle, iklim koşullarıyla ya da basitçe göz zorlanmasıyla açıkladığını ancak bunun doğru olmadığını belirten Prof. Dr. Eğrilmez, kitap okuma, bilgisayar kullanma gibi aktivitelerde kuru göz hastalarının 3-5 kat fazla problem yaşadığını ifade etti.
Bol bol su için
Prof. Dr. Eğrilmez, bilgisayar kullanırken monitörün göz seviyesinin biraz altında olması gerektiğini vurgulayarak, "Bilgisayarın monitörüne bakarken göz kapaklarımız hafif aşağıda olmalı. Monitör yukarda kaldığında göz kapakları açılıyor ve kuruluk artıyor. Göz kapağı aralığı dar kalmalı. Monitörler aşağı, LCD'ler göz seviyesinde durmalı. Göz kuruluğu olanlar bol su içmeli. Klima doğrudan yüze vurmamalı, klimalı ortam sık sık pencere açılıp havalandırılmalı" dedi.
Prof. Dr. Eğrilmez, göz kurutan nedenlerin yanı sıra gözyaşının da eksik olabileceğine dikkat çekerek, "Bilgisayar kullanımının giderek artması, kapalı ortamlarda uzun süre çalışma, kontakt lens kullanımı gibi faktörlerin artmasıyla beraber göz kuruluğu günümüzde genç yaşlarda bile görülebiliyor. Kirpiklerinin dipleri kırmızı olanlar, sürekli gözleri kaşınanlar, ovaladıkça kirpikleri dökülen kişilerin gözyaşları çabuk buharlaşıyor. Bu kişilerin hem gözyaşlarını yerine koymaları hem de tedavi olmaları lazım. Gözyaşının üstü yağ tabakası ile örtülüdür. Bu yağı kirpik diplerindeki küçük yağ bezleri yapar. Bu kişilerin 'gözyaşımdaki yağ tabakasını üreten bölümde bir arıza mı var' diye baktırmaları lazım. Eczanelerde satılan yapay gözyaşıyla da sorun çözülebilir ancak gerçek gözyaşı ile yapay gözyaşı arasındaki fark anne sütü ve formül mama gibidir. Doğal gözyaşımızı koruyalım. Göz kırpmayı unutmayalım” dedi.
Hamsi, göz kuruluğunun ilacı
Prof. Dr. Eğrilmez, balığın özellikle hamsinin göz kuruluğuna çok iyi geldiğini belirterek, haftada üç kez tüketilmesini önerdi. Eğrilmez, "Bir insan gözünü açıp kapattığında 'benim göz kapağım varmış' diye hissetmeye başlarsa bu normal değildir, kuruluk belirtisidir. Sanayide çalışan bir hastam göz kuruluğunu anlatırken 'gözüm yağsız rulman gibi' demişti. Bundan daha güzel bir tanım olamaz. Kuru göz yaşam kalitemizi düşürür ama bu kader değildir. Yaz sezonunda balık yemeyi unutmayalım. Hamsi kuru göz için çok değerli bir ilaç. Beyaz etli daha iri ve daha pahalı balıklar hamsi kadar Omega 3 içermiyor" dedi.
Gözünüzü test edin
Göz kuruluğunun sebebinin ancak göz doktoruna başvurarak anlaşılabileceğini ifade eden Prof. Dr. Sait Eğrilmez “Kuru göz teşhisinde birkaç dakikada uygulanabilen Kuru Göz Testi (OSDI Testi) uygulanıyor. Kuru göz olasılığını hesaplayan teste http://www.kurugoz.com adresinden ulaşmak mümkün. Kuru Göz Testini (OSDI Testi) cevaplayıp yazdırarak doktorunuza gösterebilirsiniz. Bu testin sonuçları göz kuruluğu teşhisinde doktorunuza yardımcı olacaktır” diye konuştu.
Bilgisayar, tablet ve akıllı telefon
kuru göz riskini artırıyor
Göz hastalıkları uzmanı Doç. Dr. Koray Gümüş, teknoloji ile tanışma yaşının 2-3 yaş gibi çok daha erken yaş gruplarına gerilediğini ve çocukların bilgisayar, tablet ve akıllı telefonlarında çok uzun süre zaman geçirdiklerini vurguladı. Doç. Dr. Gümüş, “Bu durum göz kırpmayı önemli ölçüde azaltarak, gözde yıllar içerisindeki hasar oluşma ihtimalini artıracaktır. Buna en iyi örnek, son zamanlarda çok sayıda genç hastanın kuru göz şikayetleri ile kliniğimize başvurmasıdır. Bu nedenle, başta aileler olmak üzere tüm çocuk ve gençlerin kuru göz hastalığı ve ilerdeki olası sonuçları hakkında bilgilendirilmesi gerekmektedir” dedi.
Doç. Dr. Koray Gümüş, günümüzde tüm insanları tehdit edebilen ve çok sinsi seyreden hastalıklardan birinin kuru göz rahatsızlığı olduğunu söyledi. Doç. Dr. Gümüş, kuru göz hastalığının genetik nedenlerle olabileceği gibi daha çok yaşla beraber artış gösterdiğini belirtti. Ancak bilgisayar kullanımının giderek artması, klimalı ortamlarda uzun süre çalışma, kontakt lens kullanımı gibi faktörlerin artmasıyla beraber göz kuruluğunun genç yaşlarda bile görülebildiğini ifade ederek “Bilgisayar, tablet ve akıllı telefon karşısında gereğinden fazla zaman harcamak çocuklarda kuru göz oluşma riskini artırabilir” dedi.
Kuru göz hastalığının toplumda tahmin edilenden çok daha yaygın olduğunu ifade eden Doç. Dr. Koray Gümüş, kuru göz şikayetleri olan hasta oranının toplumda giderek artış gösterdiğine dikkat çekti. Sağlıklı gözyaşının önemini vurgulayan Doç. Dr. Gümüş, “Sağlıklı gözyaşı bize daha net ve kaliteli bir görüş sağlıyor ve yaşam kalitemizi artırıyor” dedi. Sadece gözyaşı azlığının değil, kalitesinin bozulmasının da kuru göz hastalığına neden olabileceğini vurgulayan Doç. Dr. Gümüş, “Kuru göz hastalığı önemsenmesi gerekli bir göz hastalığıdır. Eğer zamanında tanı konmaz ve gerekli tedbirler alınmaz ise, hastalarda tedavisi zor ve kalıcı hasarlar oluşturabilir. Bu nedenle de toplumu bu konuda bilinçlendirmek ve halkımızın gerekli tedbirleri almasını sağlamak son derece önemlidir” dedi.
Kuru göz hastalığının önemli bir nedeni gözyaşı buharlaşmasının artmasıdır
Doç. Dr. Koray Gümüş, kuru göz hastalığının büyük bir kısmının gözyaşının çabuk buharlaşması sonucunda meydana geldiğini söyleyerek, göz kırpmanın tahminimizden de önemli olduğunu vurguladı. Doç. Dr. Gümüş, “Sağlıklı bir hayatın gereksinimi olarak, bizler istemsiz olarak belirli aralıklarla gözlerimizi kırparız. Ancak, özellikle bilgisayar karşısında uzun süreler geçirildiğinde, göz kırpmayı unutur ve olması gerekenden çok daha az sayıda gözlerimizi kırparız. Bu da göz yaşımızın çabuk buharlaşmasına ve kuru göz şikayetlerinin oluşmasına neden olur” dedi. Doç. Dr. Gümüş, sadece bilgisayar değil, TV ekranı karşısında çok uzun saatler geçirme ya da uzun süreli okumalarda da göz kırpma sayısının azalmasına bağlı olarak kuru göz şikayetleri oluşabileceğini sözlerine ilave etti.
Doç. Dr. Gümüş, klima kullanımının da kuru göz oluşma riskini artıracağına dikkat çekerek, klimalı ortamlarda bilgisayar karşısında çalışılması durumunda yapılması gerekenin, ortam neminin optimum düzeye getirilmesi, belirli aralıklarla istemli olarak gözlerin kırpılması ve doktor gözetimi altında suni gözyaşı ilaçlarının kullanımı olduğunu hatırlattı.
Kuru göz semptomlarının yanma, batma, gözlerde kum varmış hissi, ışığa duyarlılık, sürekli gözü kırpma ihtiyacı, bulanık görme, gözlerde yorgunluk hissi ve bazen de sulanma olabileceğini söyleyen Doç. Dr. Gümüş, “Bu şikayetler toplumun büyük bir kısmında meydana gelebilmektedir ve ciddiye alınması gereklidir” dedi.
Sağlıklı gözler için göz kapağı ve kirpik dibi hijyeni şart
Çok sayıda hastasının yaşadığı sıkıntılardan yola çıkarak, Doç. Dr. Gümüş sağlıklı gözler için kapak ve kirpik dibi hijyeninin önemini vurguladı. Hastalarının çoğunun bildiklerinin aksine, yüz yıkamakla kapak ve kirpik dibi hijyeninin sağlanamadığını ifade eden Doç. Dr. Gümüş, “Kirpik dibi iltihabı toplumda tahmin edilenden çok daha sıktır ve göz kuruluğu dahil korneanın delinmesi gibi çok daha ciddi sonuçlara yol açabilmektedir” dedi. Bu konuda toplumda ciddi bir bilgi eksikliğinin olduğunu ifade eden Doç. Dr. Gümüş, “Kapak ve kirpik hijyeninin etkili olabilmesi için en önemli nokta, temizliğin diş fırçalamak gibi düzenli bir şekilde yapılmasıdır” dedi. Ayrıca, bunun için tercih edilmesi gereken ürünlerin, piyasada bulunan ve göz hekimlerinin önerdiği, güvenilirliği ve etkinliği bilimsel olarak ispat edilmiş ürünler arasından seçilmesi gerektiğinin altını çizdi.
Düzenli bir göz muayenesinin öneminden de bahseden Doç. Dr. Koray Gümüş, “Yaş ve cinsiyet farkı olmaksızın, toplumdaki herkes mutlaka düzenli bir şekilde göz doktoruna gitmeli, muayene olmalı, kuru göz hakkında detaylı bilgi almalı ve çok geç olmadan gerekli tedaviler ve kapak-kirpik hijyeni gibi davranışsal tedbirler ile göz sağlığını sağlama almalıdır” dedi.
